تعداد صفحه : 37
فصل اول كليات گندم 1-1- مقدمه: گندم به عنوان يكي از اصلي‌ترين مواد غذايي بشر و مهمترين محصول زراعي و ماده غذايي در اكثر كشورها، از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است. با توجه به رشد روزافزون جمعيت و افزايش قيمت اين كالا در بازار بين‌المللي اهميت دستيابي به خود كفايي با اين محصول استراتژيك، روز به روز افزايش بيشتري پيدا مي‌كند. در گزارش ساليانه انتشارات سازمان خواربار جهاني(FAO)، اظهار شده كه عملكرد گندم در واحد سطح، در كشور ايران از متوسط توليد جهاني به مقدار 570 كيلوگرم در سال 1990 پايين‌تر بوده است. در بين مواردي كه كارشناسان، اين سازمان به عنوان دلايل پايين بودن عملكرد اين محصول در كشور ايران ارائه داده‌اند، ناكافي بودن ميزان دانش فني كشاورزان بطور بارزي استنباط مي‌شود. در راستاي ايجاد تحول در روند توليد گندم در كشور ايران، طرح محوري گندم به عنوان يكي از جامع‌ترين و مهمترين طرح‌هاي وزارت كشاورزي به منظور افزايش توليد گندم در سال 1368 به اجرا در آمد. آنچه در دهه گذشته مورد توجه قرار گرفته است، زير سؤال رفتن برنامه‌هاي توسعه‌اي است كه تنها هدف آنها افزايش توليد مي‌باشد(6). آمار نشان مي‌دهد كه ايران نزديك به 20 ميليون هكتار زمين قابل كشت دارد؛ از اين مقدار، ساليانه حدود 10 هكتار به ‌صورت آيش گذارده مي‌شود و 5/8 تا 9 ميليون هكتار آن زير كشت محصولات كشاورزي مختلف مي‌رود، كه حدود 3/2 آن به كشت گندم اختصاص مي‌يابد و سطحي معادل 6/5 ميليون هكتار را مي‌پوشاند. از اين مقدار 6/1 ميليون هكتار به گندم آبي و 4 ميليون به گندم ديم تعلق دارد(4). 2-1- اهميت اقتصادي گندم: گندم معمولي (T.aestivum L.em.Tell) در محدوده وسيعي از شرايط آب و هوائي جهان رشد